AI – Lối đi mới cho nền nông nghiệp xanh, thông minh và bền vững tại Việt Nam

 9   

AI – Lối đi mới cho nền nông nghiệp xanh, thông minh và bền vững tại Việt Nam

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu, thiếu hụt lao động và nhu cầu thực phẩm ngày càng tăng, ngành nông nghiệp toàn cầu – trong đó có Việt Nam – đang đối mặt với hàng loạt thách thức mới. Nhưng cũng chính trong hoàn cảnh đó, AI (trí tuệ nhân tạo) đang nổi lên như một "người hùng thầm lặng", mở ra một lối đi xanh hơn – thông minh hơn – bền vững hơn cho tương lai.

AI đang thay đổi ngành nông nghiệp như thế nào trên thế giới?

Tại Hội nghị thượng đỉnh P4G 2025, tổ chức tại Hà Nội với sự tham gia của các nhà lãnh đạo, chuyên gia và doanh nghiệp đến từ hơn 100 quốc gia, một điểm chung nổi bật được tất cả thống nhất: AI chính là giải pháp then chốt giúp hiện thực hóa nông nghiệp xanh và thông minh.

Ví dụ điển hình:

  • UAE – một quốc gia gần như toàn sa mạc, đã xây dựng trang trại thẳng đứng lớn nhất thế giới. Tại đây, AI được dùng để giám sát môi trường, tự động điều chỉnh ánh sáng, nhiệt độ, độ ẩm… giúp cây phát triển tối ưu mà không cần đất.

  • Kenya – AI giúp nông dân nhỏ lẻ dự đoán thời tiết chính xác, lên kế hoạch gieo trồng, và điều phối chuỗi cung ứng nông sản tự động để giảm thất thoát và tăng lợi nhuận.

  • Hà Lan – đất nước xuất khẩu nông sản lớn thứ hai thế giới dù diện tích nhỏ. Họ áp dụng mô hình "tam giác vàng": chính phủ – doanh nghiệp – trường đại học phối hợp cùng phát triển AI trong nông nghiệp.

Còn Việt Nam thì sao? Cơ hội đang mở ra trước mắt

Với hơn 70% diện tích đất liền là nông nghiệp, và một lực lượng lao động đang ngày càng già hóa, Việt Nam đang đứng trước một bước ngoặt: chuyển đổi số trong nông nghiệp không còn là xu hướng, mà là bắt buộc.

Ông Kyu Tae Park – CEO Avalve (Hàn Quốc) chia sẻ tại P4G:
“Việt Nam nên đầu tư mạnh vào AI, IoT và dữ liệu lớn trong nông nghiệp để giải quyết bài toán thiếu hụt lao động và tăng hiệu quả canh tác.”

Ngoài ra, ông cũng nhấn mạnh vai trò của hợp tác công – tư – học thuật, tương tự như mô hình của Hà Lan, để Việt Nam không chỉ ứng dụng AI mà còn tự phát triển được AI cho riêng mình.

Cụ thể AI giúp gì cho nông dân Việt Nam?

Nếu trước đây người nông dân phải dựa vào kinh nghiệm truyền thống để canh tác, thì nay với sự hỗ trợ của công nghệ, họ có thể:

  • Dùng app AI để xem dự báo thời tiết chính xác đến từng giờ

  • Cài cảm biến đo độ ẩm đất, ánh sáng, từ đó hệ thống tưới nước tự động

  • Phát hiện sớm sâu bệnh qua camera AI

  • Tối ưu hóa lượng phân bón nhờ AI phân tích từng vùng đất

  • Tự động gợi ý thời điểm thu hoạch, đóng gói và vận chuyển nông sản hiệu quả nhất

AI + IoT + Dữ liệu lớn = Bộ 3 quyền lực của nông nghiệp thông minh

Tại hội nghị, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cũng khẳng định: "Công nghệ chính là giải pháp duy nhất để phát triển bền vững." Ông đặc biệt nhấn mạnh:

  • AI và IoT có thể giúp chúng ta giảm lượng nước tưới, phân bón và thuốc trừ sâu nhưng vẫn giữ được năng suất cao.

  • Phát triển các trợ lý ảo hỗ trợ 24/7, giúp nông dân và người dân nói chung học cách sống và tiêu dùng xanh.

  • Khuyến khích các doanh nghiệp Việt đầu tư vào công nghệ bản địa hóa, vừa phù hợp điều kiện khí hậu vừa dễ tiếp cận với người dân.

Tổng kết: AI không chỉ là công nghệ – mà là tương lai của nông nghiệp

Nếu cách mạng xanh thế kỷ 20 giúp tăng năng suất, thì AI chính là cuộc cách mạng xanh thế kỷ 21 – nơi công nghệ giúp con người làm nông theo cách hiệu quả hơn, thân thiện hơn với môi trường, và… thông minh hơn bao giờ hết.

Việt Nam đã sẵn sàng cho cuộc cách mạng này chưa?
Câu trả lời nằm ở chính hành động hôm nay của các nhà lãnh đạo, doanh nghiệp, startup và từng người nông dân hiện đại.

Tin liên quan